con·si·de·ra·tie (de; v; meervoud: consideraties)
1 overweging 2 toegeeflijkheid 3 hoogachting (Van Dale Uitgevers, 2018)
Ik vind het in mijn leven heel belangrijk om rekening te houden met andere mensen. Met hun gevoelens, gedachten en ideeën. Ik probeer zo min mogelijk besluiten te nemen die een ander zou kunnen kwetsen. Dit laatste kan helaas niet altijd voorkomen worden, maar ik neem andere mensen hun gevoelens graag in consideratie voordat ik uitvoer of zeg.
Soms wordt het je niet makkelijk gemaakt om iemand anders in consideratie te nemen. Ik neem als voorbeeld mijn ervaring op het eindexamengala van mijn middelbare school. Een paar maand eerder had ik met Valentijnsdag al een anonieme roos ontvangen, maar was ervan overtuigd geraakt dat een van mijn vriendinnen deze had gestuurd. In april vond het gala plaats, waarin ik een supermooie jurk had gekocht en pumps die aan het eind van de avond pijn deden aan mijn voeten. Desalniettemin had ik een fantastische avond met mijn vriendinnen. Plotseling verscheen er een jongen voor mij op de dansvloer. Ik herkende hem wel van gezicht, maar we hadden nooit iets tegen elkaar gezegd. Hij gaf me een witte roos en vroeg mij om later in de centrale hal te komen. Ik wilde hem op dit punt al afwijzen, maar voor ik het wist was hij weer in de menigte verdwenen. Opgelaten ging ik samen met mijn beste vriendin richting de centrale hal. Hier stond diezelfde jongen in het midden met een grote bos rode rozen. Persoonlijk samengesteld, zei hij met een heel brede glimlach. Ik was echter helemaal niet geinteresseerd in deze jongen, maar hoe kon ik hem dat vertellen? Hij had zijn actie al besproken met al zijn vrienden, die in een kringetje om ons heen stonden. Ik probeerde zo diplomatiek mogelijk zijn advances af te slaan, maar het bleef ontzettend pijnlijk. Ik vertelde hem dat ik zijn bloemen niet kon aannemen, maar hij stond erop dat ik ze mee naar huis nam. Ik overwoog het voor een seconde en besloot ze aan te nemen. Ik bedankte hem voor de mooie bloemen, maar vertelde er duidelijk bij dat ik geen interesse had. Ik heb hem uitgelegd dat ik hem niet kende, maar ik de actie wel heel dapper vond. Het was het meest genante moment van mijn middelbareschooltijd. Na afloop zag ik al zijn vrienden vragen wat er nou gebeurt was en hij vond het duidelijk ook erg beschamend. Later op de avond vroeg hij nog wel of hij met mij op de foto mocht. ‘’Ik bedoel er niks mee, hoor!”’ zei hij. Dit heb ik toch maar gedaan om hem niet nog meer te kwetsen.
In deze ervaring zitten veel mooie voorbeelden van mijn gekozen waarde. Zoals uitgelegd geef ik heel erg om de gevoelens van een ander. Het liefst zou ik nooit iemand willen kwetsen, maar soms gaat het nou eenmaal niet anders. In de beschreven situatie wist ik dat ik de jongen zijn hart moest gaan breken om eerlijk te kunnen zijn. Dit heb ik dan ook gedaan, maar het geprobeerd te verzachten door het uit te leggen. Zijn beslotenheid om de bloemen alsnog aan mij te geven heb ik gehonoreerd. Ik heb zijn gevoelens in consideratie genomen en het geaccepteerd. Op deze manier behield hij ook nog iets van zijn waardigheid. Ik probeerde rekening te houden met hem, maar mijn afwijzing moet heel pijnlijk zijn geweest. Ik ben nog wel met hem op de foto gegaan, om het toch een beetje positief af te sluiten. Na mijn gala heb ik hem niet meer gezien.
Het aspect dat ik aan deze ervaring wil koppelen is ‘’rituelen.’’ Rituelen zijn een groot deel van levensbeschouwing en komen voor in veel verschillende soorten en maten. Een voorbeeld van rituelen zijn het geven of kopen van bloemen. Dit kan bijvoorbeeld als dank, voor een geliefde of om je huis een vrolijkere uitstraling te geven. (De Schepper, 2007) In dit geval wilde de jongen de bloemen aan mij geven als teken van zijn verliefdheid. De roos die ik eerder ontving met Valentijnsdag had dezelfde boodschap. Het was duidelijk bedoeld voor het meisje die hij leuk vond. Hij wilde de boodschap van zijn verliefdheid laten overkomen met behulp van de bloemen, wat tot een ritueel behoort.
De vragen die in mij opkwamen naar aanleiding van de gala ervaring waren de volgende:
- Hoe kan je iemand afwijzen zonder diegene zijn hart te breken?
- Hoe kan je verliefd zijn op iemand die je niet kent?
Bij afwijzing hoort altijd een teleurgestelde partij. Het zal je waarschijnlijk nooit lukken om dit op een dusdanige manier te doen, dat iemand niet gekwetst wordt. Iemand stopt zijn hart in een situatie en krijgt er niets voor terug. Hoe kan je dan verliefd worden op iemand die je niet kent? Dat is een vraag die mijn vriendinnen en ik ons later gingen afvragen. Ik ben tot de conclusie gekomen dat hij mij kende door de verhalen van anderen en hij wist hoe ik er uit zag. Ik denk dat hij eerder verliefd was op het idee van mij, dan op mij als persoon. Hij had waarschijnlijk een bepaald beeld gevormd van mijn persoonlijkheid en dat gekoppeld aan mijn uiterlijk. Je kan dus niet verliefd worden, in mijn ogen, op iemand die je niet kent. Je kan wel verliefd worden op het idee van iemand. Het beeld wat je zelf samenstelt.
Deze vragen deel ik in bij het domein ‘’de andere mensen.’’ De Schepper (2007) zegt het volgende over dit domein: ‘’Zelfs al maken we hetzelfde mee, iedereen zal het op een eigen en andere manier ervaren.’’ (p.27) Een afwijzing is nooit een eenzijdige gebeurtenis. Beide partijen maken in principe hetzelfde mee, maar de ervaring is heel persoonlijk. Het verliefd zijn op iemand die je niet kent, behoort ook toe aan dit domein. In mijn geval had de jongen waarschijnlijk een beeld geschept van mij, een ander persoon, en was hiervoor gevallen.
Dit domein gaat over onze relaties tot de anderen. Verliefdheid uit vaak in een relatie die je met een ander kan aangaan. Een relatie willen vormen met iemand die je niet kent maakt hier ook deel van uit. We gaan continue relaties aan met andere mensen. Dat is een belangrijk aspect van de mensheid. We zijn sociaal en willen graag relaties onderhouden.
Ik ben een heel grote musicalfan. Bij de verbeelding van de waarde ‘’consideratie’’ heb ik een stukje uitgekozen uit de musical ‘’The Phantom of the Opera’’, mijn absolute favoriet.
Het gaat om de volgende songtekst:
Twisted every way, what answer can I give?
Am I to risk my life to win the chance to live?
Can I betray the man who once inspired my voice?
Do I become his prey? Do I have any choice?
He kills without a thought. He murders all that’s good
I know I can’t refuse, and yet, I wish I could
Oh God, if I agree, what horrors wait for me
In this, the Phantom’s opera? (Webber, A. 1987, 19 maart)
In het bovenstaande stukje uit het nummer ‘’Twisted Every Way” moet de hoofdpersoon een moeilijke keuze maken. Moet ze de man verraden die haar eerder aan haar zangkunsten heeft geholpen? De man waarvan ze dacht dat hij een vriend was, maar een moordenaar blijkt te zijn? Ze weet in haar hart dat ze maar een juiste keuze heeft; alle mensen helpen door de moordenaar in de val te lokken. Alle druk geeft haar het gevoel dat ze geen eigen keuze heeft. Ze overweegt alle verschillende keuzes die ze heeft en weegt die op tegenover haar persoonlijke relaties tot andere mensen. De zangeres weet dat ze maar een keuze heeft; de man in de val lokken en laten afvoeren door de politie. Haar geweten houdt dit grotendeels tegen; ze staat bij hem in het krijt en weet dat ze hem niet wil en kan verraden. Ze moet het toch doen voor de rest van de wereld, aangezien ze de enige is die het kan.
In dit voorbeeld hecht zij ook veel waarde aan de waarde ‘’consideratie.’’ Ze wil niemand in de val lokken, maar ook niet schuldig zijn aan nog meer moorden in het theater. Ze beseft dat ze met haar keuze altijd een ander zal benadelen, maar er is maar een goede keuze.
Een musical is tevens ook een voorbeeld van een beeldend verhaal (De Schepper, 2007.) In elk verhaal zit een onbewuste levensbeschouwing verwikkeld. Er zitten veel verschillende boodschappen in ‘’The Phantom of the Opera.’’ Ik zou dus zeker aanraden om deze ooit te gaan bekijken in het theater!
De waarde ‘’consideratie’’ zie je terug in de opvoeding van kinderen. Ze leren al op jonge leeftijd dat je andere mensen in acht moet nemen voordat je een keuze maakt of een actie uitvoert. Het is belangrijk om stil te staan bij de gevoelens van anderen. Dit probeert mijn mentor ook goed door te geven aan de kleuterklas. Als iemand gekwetst wordt op het schoolplein gebruikt ze dat als leermoment voor de hele groep. Ze zijn een KIVA-groep, wat voor haar inhoudt dat de groep voor elkaar moet zorgen en voor elkaar op moet komen. Ze zijn een groep en niemand mag er buiten vallen. Als iemands iets ondoordachts zegt, moeten ze van haar eerst nadenken over hoe dat eigenlijk binnen komt bij anderen.